Kierownik zadania: dr Agnieszka Szkudlarek-Pawełczyk, Zakład Oceanografii Rybackiej i Ekologii Morza
Dotacja MNiSW 2017 (nowy)
Głównym celem badań było określenie lokalizacji tarlisk okoni i sandaczy z odniesieniem do warunków środowiska, w oparciu o rozmieszczenie wczesnych stadiów rozwojowych ryb. Ponadto porównanie aktualnych danych, dotyczących liczebności larw, z sytuacją sprzed 20 lat (dane archiwalne) dla uchwycenia ewentualnych zmian w intensywności i skuteczności ich tarła.
Wiosną 2017 roku przeprowadzono połowy ichtioplanktonu w strefie przybrzeżnej Zalewu Szczecińskiego, do izobaty 3 metrów na 20 stacjach badawczych. Z 37 prób wysortowano w laboratorium ponad 1500 larw ryb i dokonano ich identyfikacji do gatunku, a larwy okoni i sandaczy zmierzono pod mikroskopem stereoskopowym (długość SL z dokładnością do 0,1 mm). Ponadto, od wiosny do jesieni, w comiesięcznych cyklach, zebrano 17 prób zooplanktonu na wybranych 3 stacjach, i dokonano ich analizy. Pobrano też próbki wody z 5 stacji do analiz hydrochemicznych i wykonano niemal 700 oznaczeń.
W trakcie tworzenia jest baza danych dotycząca rozmieszczenia i liczebności ichtioplanktonu oraz rozkładów długości larw okoni i sandaczy Zalewu Szczecińskiego. W opracowaniu są również materiały dotyczące warunków pokarmowych i hydrochemicznych, przy czym te ostatnie już na tym wstępnym etapie, wskazują na jakościowe zróżnicowanie siedlisk (nerytycznych od limnetycznych). Dane te pozwolą na przygotowanie publikacji.
Identyfikacja ważnych dla ryb habitatów przybrzeżnych, pozwoli na stworzenie map przybrzeżnych obszarów polskiej części Zalewu Szczecińskiego wykorzystywanych przez ryby do rozrodu. Takie mapy będą ważnym narzędziem dla zrównoważonego zarządzania, planowania przestrzennego i skuteczniejszej ochrony strefy brzeżnej estuarium. Może to w znacznym stopniu przyczynić się do lepszego gospodarowania i odnowy zasobów istotnych gospodarczo gatunków ryb. Dane te pozwolą na przygotowanie publikacji oraz mogą zostać wykorzystane do przygotowania ekspertyz.
Efektywność reprodukcji ma istotny wpływ na biologiczny stan populacji ryb, a wymagania siedliskowe ryb są największe w ciągu pierwszych etapów życia. Dlatego też warunki panujące w środowisku mają decydujące znaczenie dla udanego tarła, wzrostu oraz przeżywania wczesnych stadiów rozwojowych ryb. Zalew Szczeciński to estuaryjny, rozległy akwen przymorski stanowiący kluczową część obszaru ujściowego Odry. To zbiornik wysoko produktywny i sprawnie działający, mimo wysokiej trofii i znacznego zanieczyszczenia, wykorzystywany przez ryby do rozrodu. Podstawowym celem badań jest zatem określenie lokalizacji tarlisk okoni i sandaczy w oparciu o rozmieszczenie wczesnych stadiów rozwojowych ryb, z odniesieniem do warunków środowiska, a ponadto porównanie aktualnych danych, dotyczących liczebności larw, z sytuacją sprzed 20 lat dla uchwycenia ewentualnych zmian w intensywności i skuteczności tarła dwóch ważnych gospodarczo gatunków ryb.
Identyfikacja ważnych dla ryb habitatów przybrzeżnych pozwoli na stworzenie map przybrzeżnych obszarów polskiej części Zalewu Szczecińskiego wykorzystywanych przez ryby do rozrodu. Takie mapy będą ważnym narzędziem dla zrównoważonego zarządzania, planowania przestrzennego i skuteczniejszej ochrony strefy brzeżnej estuarium. Może to w znacznym stopniu przyczynić się do lepszego gospodarowania i odnowy zasobów istotnych gospodarczo gatunków ryb.
