Kierownik zadania: dr Mariusz Zalewski, Zakład Oceanografii Rybackiej i Ekologii Morza
Dotacja MNiSW 2017 (kontynuowany)
Z uwagi na specyficzne właściwości fizyko-chemiczne takie jak niewielki ciężar właściwy, wysoka odporność mechaniczna i chemiczna, tworzywa sztuczne są materiałem o niezwykle szerokim zastosowaniu. Niskie koszty produkcji, tworzenie doskonałej bariery dla tlenu i wilgoci, czynią je wręcz doskonałym materiałem do produkcji opakowań. Ciągle rosnące roczne globalne zapotrzebowanie na tworzywa sztuczne szacuje się obecnie na 245 mln ton. Jednocześnie, ocenia się, że mikroplastiki powstające m.in. w efekcie rozdrobnienia i degradacji tworzyw sztucznych są jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla środowiska morskiego/wodnego.
W 2017 roku przeprowadzono pobór próbek mikroplastików w wodach Zalewu Szczecińskiego oraz w ujściu rzeki Odry. Ponadto, podczas rejsu r/v Baltica pobrano próbki osadów na ośmiu stacjach pomiarowych, zlokalizowanych na obszarze Bałtyku południowego. Dokonano weryfikacji metodyki ekstrakcji mikroplastików z osadów i wody oraz wykonano wstępną analizę ilościową i jakościową pozyskanego materiału badawczego. Nawiązano współpracę z Pracownią Fizykochemii Nanostruktur Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, dzięki której przeprowadzono analizą jakościową próbek mikroplastików wyekstrahowanych z osadów plaż bałtyckich. Analizę przeprowadzono przy pomocy mikroskopii IR (Thermo Scientific Nicolet iN10MX) z detektorem umożliwiającym mapowanie próbek.
Uzyskane wyniki pozwoliły określić, że w badanych próbkach osadów polskiego wybrzeża, dominującym typem mikroplastików były włókna (ponad 50% zidentyfikowanych obiektów), a średnio 40% stanowiły mikroplastiki zakwalifikowane jako fragmenty plastiku. Zidentyfikowane mikroplastiki można zaliczyć przede wszystkim do grupy wtórnej powstałej w wyniku degradacji większych obiektów.
Pobór siatką mikroplastików z powierzchni wody
Przykładowe mikrowłókno plastiku znalezione w toni wodnej