Kierownik zadania: dr Magdalena Jakubowska, Zakład Oceanografii Rybackiej i Ekologii Morza
Dotacja MNiSW 2017 (kontynuowany)
Celem tematu badawczego było zdobycie wiedzy na temat możliwości prowadzenia hodowli na skalę laboratoryjną oraz badań naukowych dotyczących ważnych komercyjnie gatunków organizmów morskich, ze szczególnym uwzględnieniem krewetek z rodziny Penaeidae, poprzez wykonanie studium literaturowego oraz uczestnictwo w konferencjach i spotkaniach związanych z niniejszą tematyką.
Zapoznano się z literaturą dotyczącą tematyki akwakultury i związanych z nią badań naukowych nad ważnymi komercyjnie organizmami morskich, w szczególności zagadnieniami związanymi z hodowlą krewetek z rodziny Penaeidae.
Wzięto udział w szeregu wydarzeń, związanych z niniejszą tematyką:
- konferencji EuroShrimp 2017 (Brema, Niemcy), całkowicie poświęconej hodowli krewetek na skalę komercyjną w Europie;
- konferencji 2nd SUBMARINER Conference – Better off Blue (Berlin, Niemcy), poruszającej ogólną tematykę morskich aspektów błękitnego i zielonego wzrostu (ang. Blue and Green growth), bioekonomii i akwakultury;
- spotkaniu członków sieci SUBMARINER (Berlin, Niemcy) oraz
- warsztatach COST FA1305 Training School 7 Aquaponics: Ergonomics and Economics (Mosta, Malta) poświęconych tematyce hodowli organizmów wodnych w systemach aquaponicznych.
Na podstawie przeglądu dostępnej literatury stwierdzono, że najwięcej dotychczasowych badań dotyczy krewetki białonogiej, a zwłaszcza:
- odżywania i zapotrzebowania na składniki odżywcze;
- wymagań względem czynników biotycznych i abiotycznych oraz optymalizacji tych parametrów w celu zapewnienia jak najwyższej przeżywalności, tempa wzrostu oraz przyswajania pokarmu;
- modyfikacji diety;
- zapobiegania i leczenia chorób oraz
- różnych technik i systemów hodowli.
Badania prowadzone w ciągu ostatnich kilku lat skupiają się głównie na:
- zastosowaniu technologii Biofloc, polegającej na wykorzystaniu bakterii hetero-, chemo- i fotoautotroficznych do kontroli jakości wody oraz
- zastępowania składników pasz dla różnych organizmów morskich tańszymi i bardziej wartościowymi komponentami oraz wzbogacaniu ich o nowe komponenty, pozyskiwane z innych morskich organizmów, na przykład z glonów fitoplanktonowych.
Szczególnie nieliczne są badania dotyczące hodowli morskich organizmów w systemach zintegrowanych (IMTA – integrated multi-trophic aquaculture) oraz systemach aquaponicznych, co dotyczy zarówno krewetek, jak i innych komercyjnie istotnych organizmów. Niewiele badań prowadzi się także nad możliwością hodowli makroglonów, zarówno w systemach z zamkniętym obiegiem wody (ang. RAS – recirculating aquaculture system), jak i w systemach zintegrowanych.
Zidentyfikowano potencjalne problemy i ryzyka związane zarówno z komercyjnymi, jak i laboratoryjnymi hodowlami krewetek z rodziny Penaeidae. Należą do nich głównie:
- brak możliwości rozmnażania i zakupu larw w Europie (regulacje prawne);
- możliwość zakupu larw jedynie z kilku źródeł na świecie i ich niska zmienność genetyczna;
- konieczność posiadania taniego źródła energii w przypadku hodowli na skalę komercyjną;
- wysoki koszt pasz.
Systemy RAS do prowadzenia badań na organizmach morskich, znajdujące się w laboratorium Aquaculture Research Technology Transfer, Alfred-Wegener-Institute (Bremerhaven, Niemcy)
Na podstawie zdobytych informacji, zidentyfikowano przyszłościowe i warte do podjęcia kierunki badań naukowych z potencjałem komercjalizacji, dotyczące zarówno hodowli krewetek, jak i innych organizmów morskich. Są to między innymi:
- optymalizacja składu pasz dla konkretnych gatunków i systemów;
- zastępowanie elementów pasz (mączki rybnej) tańszymi źródłami białka oraz syntetycznymi aminokwasami i wzbogacanie diety o dodatkowe komponenty;
- testowane i standaryzacja nowych pasz;
- ekonomiczne aspekty związane z systemami RAS;
- badania rynku;
- transfer wiedzy do potencjalnego klienta i podnoszenie świadomości;
- opracowanie szybkich metod detekcji chorób;
- opracowanie nowych metod rozrodu krewetek zgodne z europejskim prawem;
- hodowle organizmów morskich w systemach zintegrowanych (IMTA ) i aquaponicznych;
- eksperymentalne i komercyjne hodowle makroglonów.
Zdobyto wiedzę na temat technicznych aspektów projektowania systemów RAS, zarówno ich niezbędnych komponentów, jak i parametrów wody, które należy monitorować.
Zgromadzona wiedza umożliwi zaangażowanie się w projekty badawcze związane z hodowlą ważnych komercyjnie organizmów morskich, polegające zarówno na prowadzeniu badań pilotażowych (eksperymentalne hodowle w skali laboratoryjnej), jak i na nadzorze i wsparciu naukowym nad komercyjnymi przedsięwzięciami.