Zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego w środowisku morskim oraz produktach rybnych. Opracowanie danych własnych
Występowanie nonylofenoli w wybranych gatunkach ryb
Kierownik zadania: mgr Wiesława Ruczyńska
Zakład Chemii Żywności i Środowiska
Celem pracy było oszacowanie skażenia wybranych gatunków ryb nonylofenolami (NP) oraz zbadanie dystrybucji NP w różnych tkankach ryb, w celu wytypowania matrycy, która byłaby najlepszym wskaźnikiem narażenia ryb na tę grupę związków.
W ramach pracy zawartość NP oznaczono w tkance mięśniowej, wątrobie i żółci trzech gatunków ryb: storni Platichthys flesus, dorsza Gadus morhua oraz węgorza atlantyckiego Anguilla anguilla. Dwa pierwsze gatunki pobrane zostały z Zatoki Gdańskiej, natomiast węgorze z Zalewu Wiślanego, Zalewu Szczecińskiego oraz rzek i jezior Pojezierza Mazurskiego.
Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że stężenia NP w przeanalizowanych próbkach mięśni i wątrób mieszczą się w zakresach stężeń podawanych w literaturze dla ryb pobranych z dalszej odległości od bezpośrednich źródeł zanieczyszczeń. W próbkach storni i węgorzy stężenia NP były wyższe w wątrobie niż w mięśniach, natomiast w dorszu NP udało oznaczyć się tylko w mięśniach, w wątrobie natomiast stężenia NP były poniżej poziomu oznaczalności.
Analiza żółci na zawartość NP wykazała ich obecność tylko w niektórych próbkach żółci pobranych z węgorzy, natomiast w żółci storni i dorszy związki te nie występowały na poziomie oznaczalnym. Oznacza to, że w żółci węgorza skoniugowane z kwasem glukuronowym macierzyste NP występują w ilości wystarczającej do ich ilościowego oznaczenia, natomiast w żółci storni i dorsza NP występują najprawdopodobniej jako hydroksylowe pochodne i dlatego oznaczenie ich nie było możliwe.
W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono ponadto, że w mięśniach przebadanych ryb NP pochodzą głównie z wody, podczas gdy za ich obecność w wątrobie odpowiada głównie pożywienie.
Uzyskane wyniki wykorzystano do przygotowania manuskryptu publikacji pt. “The occurrence and tissue distribution of nonylphenols and nonylphenol ethoxylates in different species of fish”, który został wysłany do czasopisma „Environmental Science and Pollution Research”.
Obszar badań