Polibromowane opóźniacze zapłonu w rybach
Kierownik zadania: dr hab. inż. Joanna Szlinder-Richert prof.nadzw.
Zakład Chemii Żywności i Środowiska
Celem pracy było oszacowanie skażenia wybranych gatunków ryb nonylofenolami (NP) oraz zbadanie dystrybucji NP w różnych tkankach ryb, w celu wytypowania matrycy, która byłaby najlepszym wskaźnikiem narażenia ryb na tę grupę związków.
W ramach pracy zawartość NP oznaczono w tkance mięśniowej, wątrobie i żółci trzech gatunków ryb: storni Platichthys flesus, dorsza Gadus morhua oraz węgorza atlantyckiego Anguilla anguilla. Dwa pierwsze gatunki pobrane zostały z Zatoki Gdańskiej, natomiast węgorze z Zalewu Wiślanego, Zalewu Szczecińskiego oraz rzek i jezior Pojezierza Mazurskiego.
Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że stężenia NP w przeanalizowanych próbkach mięśni i wątrób mieszczą się w zakresach stężeń podawanych w literaturze dla ryb pobranych z dużej odległości od bezpośrednich źródeł zanieczyszczeń. W próbkach storni i węgorzy stężenia NP były wyższe w wątrobie, niż w mięśniach, natomiast w dorszu NP udało oznaczyć się tylko w mięśniach, w wątrobie natomiast stężenia NP były poniżej poziomu oznaczalności.
Analiza żółci na zawartość NP wykazała ich obecność tylko w niektórych próbkach żółci pobranych z węgorzy, natomiast w żółci storni i dorszy związki te nie występowały na poziomie oznaczalnym. Wskazuje to, że w żółci węgorza, skoniugowane z kwasem glukuronowym, macierzyste NP występują w ilości wystarczającej do ich ilościowego oznaczenia, natomiast w żółci storni i dorsza NP występują najprawdopodobniej, jako hydroksylowe pochodne i dlatego oznaczenie ich nie było możliwe.
W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono ponadto, że w mięśniach przebadanych ryb NP pochodzą głównie z wody, podczas gdy za ich obecność w wątrobie odpowiada głównie pożywienie.
Uzyskane wyniki wykorzystano do przygotowania manuskryptu publikacji pt.: “The occurrence and tissue distribution of nonylphenols and nonylphenol ethoxylates in different species of fish”, który został wysłany do czasopisma“Environmental Science and Pollution Research”.
