Doroczna Konferencja Naukowa ICES
Na zaproszenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wystosowane do Międzynarodowej Rady Badań Morza (ICES) w dniach 19-23 września, w Gdańsku obyła się Doroczna Konferencja Naukowa ASC ICES. Konferencja odbywała się w pięknym Centrum Muzyczno-Kongresowym Filharmonii Gdańskiej na Ołowiance i wzięło w niej udział ponad 600 naukowców zajmujących się badaniami morza z całego świata. Ostatnia taka konferencja w Polsce miała miejsce 32 lata temu w Warszawie. Konferencję w imieniu Rządu RP organizował Departament Rybołówstwa Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przy wsparciu Morskiego Instytutu Rybackiego – PIB. Uroczystości otwarcia Konferencji dokonali Prezydent ICES Michael Sinclair i Sekretarz Stanu w MRiRW Kazimierz Plocke, a z ramienia władz samorządowych witał zgromadzonych naukowców i dostojnych gości v-ce marszałek województwa pomorskiego Wiesław Byczkowski.
Obrady rozpoczął bardzo ciekawy wykład inauguracyjny pt. ”Praktycy szybsi niż naukowcy” przedstawiony z charakterystyczną swadą przez prof. J. Marcina Węsławskiego z Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie.
Ze względu na miejsce Konferencji problemy Morza Bałtyckiego były tematem wiodącym, ale nie ograniczyło to dyskusji i przedstawiania wyników badań innych akwenów. W sumie w 19 sesjach tematycznych przedstawiono ponad 400 referatów i 119 posterów, obejmujących między innymi tak ważne problemy jak wpływ zmian klimatu na rybołówstwo, procesy fizyczne w strefach przybrzeżnych, odnawialne zasoby energii z morza czy porównanie dynamiki dużych ekosystemów morskich.
Bardzo aktywny udział w Konferencji brali naukowcy z MIR-PIB , którzy przedstawili 15 referatów i 6 posterów.
W trakcie Konferencji wręczono dwa ważne wyróżnienia. Najwyższy wyróżnieniem ICES – „Nagrodą Doskonałości” (Prix d’ Excellence) przyznawaną raz na trzy lata wyróżniony został Profesor Carlos Duarte z Hiszpanii. W uzasadnieniu stwierdzono, że „.. jego osiągnięcia w ostatniej dekadzie i wpływ na globalny rozwój wiedzy o oceanach był większy niż wielu by sobie to zamarzyło przez całe życie…”
Drugą, tym razem doroczną nagrodę za Wyjątkowe Osiągnięcia (Outstanding Achievements) wręczono Michaelowi Sissenwine ze Stanów Zjednoczonych. Dr Sissenwine to w dużym stopniu część historii ICES, z którym współpracuje ponad 35 lat. Pełnił on funkcje przewodniczącego Komitetu Doradczego ICES (ACOM) a także Prezydenta ICES i przeprowadził tę organizację przez trudny okres strategicznych zmian.
Podsumowując należy stwierdzić, że Konferencja była ze wszech miar udana. Sprawy organizacyjne, za które odpowiedzialny był zespół Departamentu Rybołówstwa były zapięte na ostatni guzik i za to należą się najwyższe wyrazy uznania. Pogoda dopisała, a uroki i atrakcje gdańskiego Starego Miasta i Trójmiasta spowodowały że goście wyjeżdżali zadowoleni z poziomu naukowego i organizacji Konferencji, ale także zauroczeni gdańską starówką i mile zaskoczeni nie wszystkim jeszcze znaną polską gościnnością. Konferencja była znakomitą promocją Gdańska i Polski.
W pełni potwierdzają to opinie uczestników, którzy na różnych forach komentowali wyniki Konferencji. Edward Houde, nestor uczestników Konferencji, uczestniczący w pracach ICES od 35 lat w biuletynie ICES Inside-out powiedział m. innymi „… uczestniczyłem w 25 Dorocznych Konferencjach Naukowych ICES i ta ostatnia w Gdańsku zdecydowanie się wyróżnia znakomitą organizacją, piękną lokalizacją, niezwykłą polską gościnnością i świetnymi wynikami badań…”
I co po takim stwierdzeniu można powiedzieć? Chyba tylko „ Polak potrafi!!!!”
Czym jest ICES?
Międzynarodowa Rada Badań Morza (z ang. International Council for the Exploration of the Sea, w skrócie ICES), organizacja powstała na bazie konwencji, koordynuje oraz promuje badania z zakresu oceanografii, środowiska morskiego, ekosystemów morskich oraz żywych zasobów morza na obszarze Północnego Atlantyku. Obecnie członkami ICES są wszystkie kraje mające dostęp do Północnego Atlantyku i Morza Bałtyckiego.
W ramach ICES działa ponad 1600 naukowców z 200 instytutów, które łączą umowy międzyrządowe (Konwencja ICES) mające na celu wspomaganie i koordynację badań państw członkowskich w skali międzynarodowej.
Naukowcy z 20 Krajów Członkowskich prowadzący badania w ramach tematyki koordynowanej przez ICES zbierają m.in. informacje dotyczące ekosystemów Północnego Atlantyku. Dane te stanowią podstawę do tworzenia niezależnych i apolitycznych opinii naukowych niezbędnych do zarządzania działalnością człowieka mogącą mieć wpływ na stan i funkcjonowanie tych ekosystemów morskich.
Czym zajmuje się ICES?
Dane morskie
ICES posiada jedną z największych baz danych dotyczących rybołówstwa morskiego, oceanografii i środowiska morskiego. Centrum Danych ICES jest częścią globalnej sieci danych.
Nauka
ICES planuje i koordynuje badania morskie poprzez swoich krajowych delegatów i system komitetów, uwzględniając w tym ponad 100 grup roboczych, liczne sympozja oraz Doroczną Konferencję Naukową. Większość spotkań odbywa się w siedzibie ICES w Kopenhadze (Dania) lub w Państwach Członkowskich.
Doradztwo
ICES jest jednym z głównych organów doradczych w zakresie ekosystemów morskich dla rządów i międzynarodowych organów regulacyjnych, które zarządzają północną częścią Oceanu Atlantyckiego i przyległymi morzami. Jest oficjalnym organem doradczym Komisji Europejskiej w sprawach eksploatacji zasobów morza.
Badania ekosystemu morskiego
Do niedawna badania naukowe traktowane były, jako niezwiązane ze sobą tematy. Obecnie kładzie się nacisk na całościowe zrozumienie ekosystemu morskiego: jego zrównoważonego wykorzystania, ochrony oraz przeobrażeń w zmieniającym się świecie.
ICES jest w wyjątkowej pozycji, by udzielać tych informacji korzystając z tradycyjnej wiedzy w dziedzinie rybołówstwa, oceanografii, i środowiska morskiego. Grupy eksperckie dyskutują nad wszystkimi aspektami ekosystemu morskiego, począwszy od procesów fizycznych, chemii wody i zanieczyszczeń, a skończywszy na najwyższym poziomie drapieżników, takich jak ryby, ptaki czy ssaki morskie.
Polska jest członkiem ICES od roku 1925, a nadzór nad naszą działalnością w ramach tej organizacji sprawuje minister odpowiedzialny za nadzór nad rybołówstwem morskim. Aktualnie jest to Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Główną polską instytucją naukową współpracującą w ramach programów koordynowanych przez ICES jest od lat Morski Instytut Rybacki – Państwowy Instytut Rybacki, również nadzorowany przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Aktywny udział w pracach ICES biorą również inne polskie instytucje naukowe, a mianowicie Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB, Państwowy Instytut Geologiczny – PIB, Instytut Oceanologii PAN oraz Instytutu Oceanografii i Geografii Uniwersytetu Gdańskiego.