W celu uzyskania danych służących do szacowania efektywności zarybiania rybami wędrownymi, bardzo często znakuje się wypuszczane ryby. Zabieg ten dostarcza również cennych informacji pozwalających na uzupełnienie wiedzy na temat ekologii poszczególnych grup ryb. Do najczęściej stosowanych metod zaliczyć można znakowanie fizyczne, polegające na umieszczeniu znaczka zawierającego informacje (m.in. kogo powiadomić o złowieniu ryby) wewnątrz ciała ryby lub na jej powierzchni.
W Polsce oraz w krajach nadbałtyckich, najbardziej popularną metodą jest znakowanie zewnętrzne, polegające na wszczepieniu pod płetwę grzbietową ryby znaczka typu Carlin (Fot. 1)
Fot. 1
lub coraz częściej w ostatnich latach znaczka typu T-bar (Fot. 2).
Fot. 2
Zaletą tego typu znakowania (znaczki zewnętrzne) jest ułatwiona identyfikacja znaczków, często nawet bez konieczności uśmiercania ryb. Ponadto, odczyt informacji nie wymaga specjalistycznego sprzętu i może być dokonany przez rybaków lub wędkarzy. Kluczowym kwestią w badaniach, w których stosuje się znakowanie ryb jest ścisła współpraca środowiska rybackiego i wędkarskiego z instytucjami odpowiedzialnymi za znakowanie oraz zbieranie danych o złowionych w późniejszym okresie rybach. Dzięki przekazanym informacjom naukowcy mogą optymalizować metody zarybień i dokładniej szacować stan zasobów ryb – w konsekwencji czego posiadają informacje pozwalające na szybsze i właściwe reagowanie na zmiany zachodzące w naturalnym środowisku. W przypadku złowienia poznakowanej ryby należy postąpić zgodnie z opisaną instrukcją i przekazać np. do Morskiego Instytutu Rybackiego – Państwowego Instytutu Badawczego.
Na przestrzeni ostatnich lat, przekazano do MIR-PIB kilkaset znaczków wraz informacjami o złowionych znakowanych rybach, głównie łososiach, trociach, węgorzach i jesiotrach. Dzięki temu udało się stworzyć elektroniczną bazę, która jest na bieżąco aktualizowana. Morski Instytut Rybacki stale współpracuje z innymi jednostkami badawczymi wymieniając informacje o rybach poznakowanych poza granicami Polski.
